استفتائات (طبقه بندی موضوعی:حق الناس)
- در زیارتگاهی خارج از ایران برای زیارت قبر حقیقی و اصلی که در زیر زیارتگاه است، اجازه متولی لازم است. یکی از زائران در طی گفتگویی با دیگر زائران به محافظ زیارتگاه این گونه القا کرد که متولی اجازه داده است و او هم آنها را برای زیارت قبر اصلی برد. ۱. آیا این فریب دادن محسوب میشود و باید از همان محافظ حلالیت طلبید؟ ۲. آیا میشود برای محافظ هدیه بخریم یا پول بدهیم که آن قبر اصلی را بدون اجازه باز کند تا زیارت کنیم ؟
- سلام علیکم. اگر سخنی بگوییم (بدون قصد ناراحت کردن کسی) اما بعد متوجه شویم آن شخص ناراحت شده است، آیا مرتکب معصیت شدیم؟ آیا حتما باید جبران کنیم؟
- در یک روستا، یک قبر سیدی بود که بعضی آن را زیارت میکردند و روی قبر پول می‌گذاشتند. گاهی ما که بچه بودیم، پول را برای خودمان برمی‌داشتیم. آیا چیزی برگردن ما هست؟ آیا باید از وارثان حلالیت بگیریم؟
- به اصرار ما تیر چراغ برقی جابجا شد. محل جدید مجاور دیوار منزلی هست که صاحب‌خانه مدعی است نمای ساختمان را خراب کرده و احتمال دزدی زیاد شده. آیا ما مسئول هستیم یا اداره برق؟
- سلام اگر به همه تکلیف درسی داده باشند و بعضی ها ننوشته باشند و آنهایی که ننوشتند از روی بقیه بنویسند اشکالی داره؟اگر بهشون بدیم که از روی ما بنویسن چطور؟تقلب محسوب میشه؟
- بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم ۱. بچه ای نابالغ ماشین شخص دیگری را خراشید. آیا همان بچه ضامن است یا پدرش ضامن است؟ وظیفه ولی بچه (پدرش) چیست ؟ ۲. پیرمردی یا پیرزنی که جاهل هستند، علیه حضرت رسول اکرم (ص) بی‌ادبی کرد و حرف بدی گفت. پسرش (که متدین است) ناراحت شد و بر روی او صدایش را قدری بلند کرد برای دفاع از حضرت (ص) چیزها گفت. آیا الان پسر باید از والدینش حلالیت بطلبد که صدایم را بلند کردم یا واجب نیست ؟
- باسمه تعالی سلام علیکم ۱. پدری نذر کرده بود که قربانی کند. آیا پسرش می تواند؟: ا) از طرف او قربانی کند (یعنی به او بگوید که اجازه بده از طرف تو من با پول خودم قربانی کنم)؟ ب) پسر به پدرش پول بدهد تا او قربانی خودش را بکند. ۲. پسر در منزل پدرش چند سال غسل کرده و وضوء گرفته است. پسر که وسواس بوده در غسل یا در وضوء در استفاده از آب اسراف کرده. مثلاً فرض کنیم یک ساعت غسل کرده. پول آب را هم پدر خودش با پول خودش می داده. پدرش جاهل است، متدین نیست. آیا بر پسر الان واجب است پول آبهای که اسراف کرده، به پدرش بدهد یا از او حلالیت بطلبد ؟ ۳. کسی (هم روحانی هم دانشگاهی)، از یک فقیه جامع الشرایط تقلید می کند ولی اطمینان ندارد که او اعلم باشد. اگرچه ایشان معروف است در اعلمیت ولی این شخص می بیند که بعضی فتاوای او ضد عقل است و خیلی احتیاط میکند . تعجب می کند که این چه فتواست. سوال: اگر مقلد در تقلید یک فقیه اطمینان نداشته باشد، گرچه ظاهراً بعضی‌ها بر اعلمیت ایشان شهادت بدهند، آیا تقلیدش صحیح است یا باید عدول کند به فقیهی که اطمینان دارد (چون در مقابلش فقیهی هست که فقاهتش در آراء فقهی او دیده میشود، گرچه ظاهراً مثل اعلم شناخته نمی‌شود)؟
- گر لباس و محیط زندگی پدر و مادر آلوده باشد،به گونه ای که باعث انتقال بیماری به سایر اعضا خانه شود و خطرناک باشد، آیا ما می‌توانیم بدون اجازه آنها لباس ها و محل خواب آنها را پاکسازی کنیم؟
- سلام علیکم. چند سال پیش در رابطه با پاسخ به سؤالات دینی مسابقه ای برگزار میشد. متشکل از تعداد گروه با اسامی مختلف در آن شرکت می کرد. ما هم چند نفر در گروه نور حضور داشتیم و بقیه گرو ها هم همین طور. سؤالات از میکروفون پخش میشد و از هر گروهی کسی که بلد بود پرچم را بلند کرده و پاسخ می داد. خلاصه، در پایان مسابقه گروه ما پیروز شد و جایزه را دریافت کرد (مستطیل چوبی که روی آن نام حسین (ع) حکاکی شده بود). بنابراین، نتوانستیم آنرا بین افراد گروه تقسیم کنیم. چون، خودم سرگروه بودم و اینکه بیشتر از همه پاسخ داده و حکاکی را نیز خودم انجام داده بودم، لذا جایزه را هم خودم برداشتم. درست است که تک تک افراد گروه ما آنرا برای خود می خواست، به هر حال من برداشتم. در کل، ظاهرا کسی ناراضی نشد و به یاد هم ندارم که یکی گفته باشد که تو نه، بگذار من بردارم. آن جایزه الان هم پیش من است، ولی در دلم نگرانی وجود دارد که ای کاش، لا اقل از آنها حلالیت می گرفتم و یا یکی دیگر بر می داشت. بنابراین، به دو مورد زیر پاسخ دهید: ١ - در واقع، آن جایزه به چه کسی باید اختصاص می یافت؟ ٢ - آیا الان ذمه من به چیزی مشغول است یا نه؟ یعنی، حلالیت از آنها بر من واجب است؟
- باسمه تعالی سلام علیکم بعضی مؤمنان به زید برای اینکه مستحق است بعضاً به او از وجوهات شرعی داده اند. سوال : با اینکه از نظر فقهی مستحق به وجوهات بوده، ولی اگر بخواهد احتیاط کند و الآن که وجوهات قبول نمیکند یا اصلأ در حقیقت مستحق نبوده و از وجوهات گرفته و فرض کنیم الان پول هم دارد، آیا زید الآن میتواند احتیاطا تمام وجوهات شرعی که قبول کرده -بدون اینکه به صاحبانش (آنهای که به زید داده اند) بگوید - مخفیانه به مسکینها یا به فقراء بدهد یا به دفتر فقیه بدهد از طرف صاحبانشان، یا نه، باید به صاحبانشان بگوید و بعد از رضایت آنها بدهد ؟
- باسلام و احترام شخصی در خرید بنای حسینیه کمک مالی نموده است . اکنون پس از 25 سال ایشان خواستار بازگشت کمک نقدی خود در آن زمان به نرخ روز میباشد. نظر حضرتعالی در این خصوص چیست ؟ با توجه به اینکه حسینیه به طور شرعی وقف نگردیده منتها عرفا 25 سال است که محل برگزاری مراسمات مذهبی است. و در صورتی که بخواهد هیئت سهم ایشان را پس بدهد ناچار به فروش این بنا خواهد بود. با تشکر
- باسمه تعالی سلام علیکم مسأله تقریباً این است که: زید نیازی به سونوگرافی داشت. عمرو او را راهنمایی کرد و گفت که برو به فلان بیمارستان ، آنجا پزشکی هست من هم به او زنگ می کنم. زید هم به همان بیمارستان (شخصی نه دولتی) برای سونوگرافی می رود. برای اینکه ببیند آیا آب در حفره شکم جمع شده است یا نه. زید پول این کار را از اول در طبقه اول پرداخت کرده (فرضا ۲۰ دولار) و نوبت می گیرد و می‌رود به نزد پزشک. به او میگوید که عمرو به شما زنگ زده بود..... پزشک هم معاینه می کند ولی علاوه بر این کار (آب در حفره شکم جمع شده یا نه)، کبد و غیره وضعیت آنها را نیز بررسی می کند. سپس روی کامپیوتر نیز نوشته می شود، چاپ می شود و داده می شود. اگر پول تمام این کار را از اول در طبقه اول گفته بود، پولش زیاد میشد (فرضا ۱۰۰ دولار)، ولی برای اینکه زنگ شده بود نیکی کرد. ولی مسأله اینجاست این بیمارستان مال آن پزشک نیست، اگر فرض کنیم که آن پزشک از صاحب بیمارستان فقط حقوق میگیرد و صاحب بیمارستان هم خبر ندارد از کار پشک یا اجازه ندارد که برای بیماری های اضافی بدون پرداخت هزینه معاینه یا معالجه شده باشند، آیا الان زید از صاحب بیمارستان حلالیت بطلبد (یا مبلغ ۸۰ دولار را بپردازد) یا بر گردن پزشک است و بر گردن زید چیزی ندارد ؟
- با سلام خدمت شما موسسه ای در کشور اقدام به برگزاری ازمون های تستی ازمایشی میکند و بنابر دلایلی سوالات این موسسه شباهت بالایی با ازمون سراسری وردی دانشگاه ها دارد و معلمین و اساتید توصیه ویژه به حل آنها میکنند اما سوالات این ازمون تنها چند مرتبه در سال برگزار میشود و بهتر است سوالات سال های قبلی نیز حل شود بنده در ازمون امسال ثبت نام کامل کردم اما سوالات سال قبل را نه این موسسه دیگر میفروشد و نه در کتابی چاپ میکنند و نه حتی پول آن را از ما قبول میکنند و در عین حال میگویند ما راضی نیستیم کسی مصرف کند ! ایا میشود با کنار گذاشتن صدقه از آن سوالات استفاده کرد؟ چون اهمیت موضوع هم سرنوشت دانش آموزان است اقدام انها کار بی منطقی است در صورتی که سوالات را چاپ میکردند یا همچنان میفروختند یا ... بله ... ولی اینک مصداق ضرب المثل ( نه خود خوری نه کس دهی ......) میشود
- سلام علیکم الف) نرم افزار هایی برای موبایل و کامپیوتر مثل فتوشاپ مورد استفاده است اما آن که ما در ایران استفاده می کنیم پولی بابتش داده نشده و نسخه آنلاک و مود شده است آیا استفاده از این نرم افزار ها حلال است و در آمد از طریق کار با این اپ ها چه حکمی دارد؟ ب) استفاده از آثار دیگران چگونه جایز می شود؟ مثلاً عکسی در اینترنت هست آن را دانلود و استفاده کنیم حرام است؟ یا یک موسیقی حلال ساخت دیگری را برای کار خود مثل موسیقی متن فیلم استفاده کنیم حلال است؟ با ذکر منبع چه ؟
- بسمه تعالی سلام علیکم (دیه زدن اهل کتاب و ناصبی:) شخصی در سربازی یک مسیحی را ضربه زده، یا شخص دیگری، اگر یک ناصیبی را ضده، آیا دیه بر آنها واجب است یا از آنها حلالیت بطلبد ؟
- فرضا، زید در زندان یا در بیمارستان است. از طرف دولت (غیر ایران) به زید هر ماه پول داده میشود. فرض کنید عمرو برادر او است، عمرو هر ماه همان پول را میگیرد (قیومش است)، بعضی‌ها را برای زید مصرف میکند؛ ولی بعضی‌ها را برای خودش و خانواده اش مصرف میکند. ا) آیا همه‌ی خانواده عمرو که از آن پول خورده‌اند ضامن هستند یا تمامش بر گردن عمرو است ؟ ب) آیا اینطور حلالیت گرفتن کافیست که عمرو با زید ملاقات کند و به او بگوید که «هر چه قدر حق مادی و معنوی تو که بر گردن من و خانواده ام هست، همه آنها را حلال کن»؟
- چند سال قبل، در سربازی، میان زید و عمرو یک مشکلی بود. زیدخواست عمرو را بزند؛ ولی عمرو قبل از آن زید را زد به طوری که از صورتش کمی خون آمد. آیا بر عمرو دیه واجب است؟
- ما با یک مهندسی برای ساخت ساختمان صحبت کرده بودیم، قرار شد که ایشان نقشه ها را تغییر دهند و طراحی سه بعدی اولیه رو به ما بدهند، پس از دریافت نقشه های تغییر یافته، مدت زمانی طول کشید تا ما تاییدیه نقشه ها را از ادارات مرتبط دریافت کنیم ، پس دریافت تاییدیه ها با ایشان تماس گرفتیم که جلسه برآورد هزینه ساخت داشته باشیم که متاسفانه مطلع شدیم ایشان بدلیل کرونا فوت کرده‌اند، بابت هزینه‌های تغییرات نقشه و طراحی سه بعدی هم توافق این بود که چون کل کار دست ایشان هست ، هزینه جداگانه ای پرداخت نشود ، حال با توجه به اتفاق پیش آمده و توافقی که با این مرحوم داشتیم آیا باید هزینه ای بابت این تغییر نقشه پرداخت کنیم یا خیر؟
- درصورتی که یک عمل با اغراض عقلانی همراه باشد ولی موجب ضرر قابل توجهی شود(نسبت به دیگران)، انجام آن چه حکمی دارد؟
- آیا می شود حق شخصی را با قرعه معین کرد ؟
- اگر کسی در ۱۵ سالگی شکلات بچه دیگر را دزدیده و خورده است، میتواند با پرداخت مبلغی به صورت نامعلوم از پدر آن بچه حلالیت بطلبد؟
- فردی از راه بازنشر فیلم و سریال در فضای مجازی که تعدادی کلیپ غیر اخلاقی نیز وجود داشته است. درآمدی کسب نموده است. نمی‌داند چقدر از این درآمد حلال و چقدرش حرام بوده، تکلیفش چیست؟
- عبور از زمین دیگران چه حکمی دارد؟
- عبور از زمین شخصی که نه حصار دارد نه ساختمان و زراعتی درون آن وجود دارد، چه حکمی دارد؟
- ۱. آیا تصرف در چیزهایی که هنگام جنگ از منازل برداشته شده است، جایز است؟ ۲. تکلیف در اذیت حیوان چیست؟
- حکم ضبط مکالمه تلفنی بدون رضایت و اطلاع به طرف مقابل چیست؟ آیا می توان چنین داده ذخیره شده ای را به مرجعی ارائه نمود؟ آیا محتوای چنین داده ای حجیت شرعی و قانونی دارد؟
- حکم کسانی که از پرداخت سهم خود برای بازسازی تاسیسات فرسوده برج مسکونی خودداری می نمایند که موجب آزار و سلب اسایش زندگی سایر همسایگان می شود، چیست؟
- گر کارمند دولت بخشی از از وقت کاری اش را در جا هایی که به آن کار مرتبط نیست مثل خانه و... (و بدون گرفتن مرخصی) بگذراند آیا حقوقی که در می آورد(حقوق واریزی از بیت المال) مال مخلوط به حرام است؟
- کاغذهایی که اسماء متبرکه روی آن نوشته شده، زیر درخت‌های پدرم بدون اجازه وی دفن کردم. آیا باید از وی به خاطر آسیب‌های اندکی که به ریشه درختان وارد شده و البته موجب خشک شدن آنها نشده است، حلالیت بطلبم؟ اگر پدر رشوه میگیرد یا پول ربا می‌دهد، فرزند چکار کند تا حلال بخورد؟
- از نظر شرعی تبدیل یک خیابان و معبر اصلی شهر به زمین مسکونی به صورت غیرقانونی چه حکمی دارد؟
- آیا اشتراک گذاری آهنگ، تصویر یا فیلم در فضای مجازی، نیاز به اجازه از مالک آهنگ، تصویر یا فیلم دارد؟
- اگر بر در و دیوار شهر علیه نظام یا رهبری بنویسند، آیا اگر کسی آن را دید می تواند با اسپری رنگ روی آن بپاشد یا باید اول از صاحب دیوار اجازه بگیرد؟
- من بدون اجازه از فیلم آموزشی بعضی از موسسه ها برای کنکور استفاده می کنم و قصد کردم که هر موقع پولی دستم آمد، پولش پرداخت کنم. آیا من می‌توانم با این روش حق الناس جبران کنم؟
- بنده از دو نفر پولی دزدیده ام و الآن هیچ یک از آن ها را نمی شناسم و نمی توانم پیدابشان کنم. آیا همان مبلغ را ببه نیازمند صدقه بدهم؟
- پدرم من را از استفاده از اینترنت منزل نهی کرد اما من استفاده کردم و تعدادی فایل دانلود کردم. اگر این موضوع را به او بگویم تبعات بدی خواهد داشت. آیا حقی بر من است؟
- کارگری در کارخانه هنگام پر کردن تیوپ رنگ بجای 15 میلی گرم از وزن رنگ کم پر می کرده است و در نتیجه بابت سرعت تولید پاداش هم می گرفته است. تکلیف چیست؟
- نگاه به حیاط خانه ای که عمومی است و برای تمام اعضای آن آپارتمان هست، چه حکمی دارد؟
- آیا برپایی عزاداری هایی که سر و صدای آن باعث اذیت همسایگان شود، اشکال دارد؟
- خرید نان از نانوایی برای حیوان خانگی آیا گناه محسوب می شود؟
- طلبه ای به دیگران از روی غیر عمدی فتاوا را اشتباه گفته و آن ها زیاد خمس داده اند و یادش نمی آید به چه کسانی گفته. آیا از طرف آن ها صدقه بدهد؟
- آیا پیام دادن به افراد ناشناس حق الناس است؛ مثلاً به افراد ناشناس پیام می دهم و آن ها را به نصب برنامه دعوت می کنم؟
- فردی اسکناسی در بین پول هایش بوده که نخ آن افتاده بوده و این فرد آن را خرج کرده است. آیا ذمه اش مشغول است؟
- آیا انجام تکالیف توسط دانش آموزان شرعاً واجب است؟
- خدمه یا نگهبان خوابگاه آن وسایل دانشجویان را به عنوان اینکه دیگر کسی سراغ این ها نمی آید برای استفاده خودشان یا دادن به فقرا بر می داشتند. آیا استفادۀ از این اموال و مالک آن ها شدن اشکال دارد؟
- اگر ما به خانه کسی رفتیم و از نظر مرجع ما آن مکان یا آن غذا توسط ما نجس نشده ولی از نظر مرجع صاحب خانه نجس شده است، آیا گناهی مرتکب شده ایم و باید به آنان اطلاع بدهیم؟
- در بین اسناد متوفی یک فقره چک سفید امضا وجود داشته است و ورثه آن مبلغ می نویسند و اقداماتی انجام می دهند. نظر معظم له در مورد استحقاق ورثه نسبت به وجه نوشته شده چیست؟
- با پارتی بازی تغییر رشته داده و و در رشته جدید فارغ التحصیل شدم حال پشیمان هستم. آیا عمل من جنبه حق الناس دارد؟
- آیا تنبیه بچه جایز است؟
- من وسواس فکری دارم و زیاد شک می کنم. وظیفۀ شرعی من چیست؟
- اگر کسی دربارۀ چیزی یا کسی دروغی گفته باشد، بدون توبه، بخشیده نمی شود؟ آیا حتماً باید به طرف بگوید؟