استفتائات (طبقه بندی موضوعی:حق الناس)
- اگر کسی کار بد خود را به گردن دیگری بیندازد و به صورت نامشخص حلالیت بطلبد و او هم بپذیرد، آیا چیزی بر گردنش هست؟
- آیا اگر وارثان کسی که اموالش را دزدیده‌اند، ببخشند، حق را از دزد (که توبه کرده) ساقط می کند یا باید مسأله را با توضیح به آنها بگوید؟ ۲. اگر از یکی از آنها حلالیت بطلبد تا به دیگران بگوید کافی است؟
- آیا اگر شخصی که دزدی کرده، از وارثان صاحب مال حلالیت بگیرد، کافی است؟ آیا باید به آنها تمام مطلب را بگوید؟
- اگر کارمند دولت بخشی از از وقت کاری اش را در جا هایی که به آن کار مرتبط نیست مثل خانه و... (و بدون گرفتن مرخصی) بگذراند آیا حقوقی که در می آورد(حقوق واریزی از بیت المال) مال مخلوط به حرام است؟
- در صورتی که یک عمل با اغراض عقلانی همراه باشد ولی موجب ضرر قابل توجهی شود (نسبت به دیگران)، انجام آن چه حکمی دارد؟
- شخصی در سربازی یک مسیحی را زده، یا شخص دیگری، اگر یک ناصبی را زده، آیا دیه بر آنها واجب است یا از آنها حلالیت بطلبد؟
- کارگری از اموال مدیرش می‌دزدید و با آن تجارت می‌کرد و ثروتمند شد. ا) آیا کسی که الآن از او حقوق می‌گیرد، مالش حلال است یا باید آنها را به صاحب اول برگرداند؟ ب) آیا کسانی که مهمان این حقوق‌بگیران هستند ضامن هستند؟ ج) اموال دزدیده شده تا چند واسطه مال صاحب اموال است؟
- اگر پدر پسرش را به کاری مجبور کند که راضی نیست ولی از ترس انجام می‌دهد آیا پدر باید از پسرش حلالیت بطلبد؟
- سلام علیکم الف) نرم افزارهایی برای موبایل و کامپیوتر مثل فتوشاپ مورد استفاده است اما آن که ما در ایران استفاده می کنیم پولی بابتش داده نشده و نسخه آنلاک و مود شده است آیا استفاده از این نرم افزارها حلال است و در آمد از طریق کار با این اپ ها چه حکمی دارد؟ ب) استفاده از آثار دیگران چگونه جایز می‌شود؟
- موسسه‌ای در کشور اقدام به برگزاری آزمون‌های تستی آزمایشی می‌کند و بنا بر دلایلی سوالات این موسسه شباهت بالایی با آزمون سراسری وردی دانشگاه‌ها دارد و معلمین و اساتید توصیه ویژه به حل آنها می‌کنند. اما سوالات این آزمون تنها چند مرتبه در سال برگزار می‌شود و بهتر است سوالات سال‌های قبلی نیز حل شود. بنده در آزمون امسال ثبت نام کامل کردم اما سوالات سال قبل را نه این موسسه دیگر می‌فروشد و نه در کتابی چاپ می‌کنند و نه حتی پول آن را از ما قبول می‌کنند و در عین حال می‌گویند ما راضی نیستیم کسی مصرف کند! آیا می‌شود با کنار گذاشتن صدقه از آن سوالات استفاده کرد؟
- زید برای سونوگرافی به بیمارستانی مراجعه کرد. پول را طبق پایین پرداخت کرد و نزد پزشکی می‌رود که دوستش توصیه اورا به پزشک کرده بود. پزشک بنا بر توصیه بیش از موارد درخواست خدمات ارایه کرد و آزمایش‌های بیشتری نوشت. آیا زید باید از صاحب بیمارستان حلالیت بطلبد یا هزینه اضافی بر گردن پزشک است؟
- شخصی در خرید بنای حسینیه کمک مالی نموده است . اکنون پس از 25 سال ایشان خواستار بازگشت کمک نقدی خود در آن زمان به نرخ روز است. آیا باید پرداخت کنیم؟
- اگر کسی که دیگران برای اینکه مستحق بوده به او کمک کرده‌اند، آیا می‌تواند به خاطر اینکه احتیاطا از آنها استفاده نکند یا اصلأ به خاطر اینکه در حقیقت مستحق نبوده، از طرف صاحبان اموال مخفیانه آن وجوهات را به مسکین‌ها یا به فقرا یا به دفتر فقیه بدهد؟
- در مسابقه‌ای گروه ما پیروز شد و جایزه را که یک مستطیل چوبی حکاکی‌شده بود، من که سرگروه بودم برداشتم. دیگران هم ناراضی نبودند. سوالم این است که: ١ - در واقع، آن جایزه به چه کسی باید اختصاص می‌یافت؟ ٢ - آیا الان ذمه من به چیزی مشغول است یا نه؟ یعنی، حلالیت از آنها بر من واجب است؟
- اگر لباس و محیط زندگی پدر و مادر آلوده باشد،به گونه‌ای که باعث انتقال بیماری به سایر اعضا خانه شود و خطرناک باشد، آیا ما می‌توانیم بدون اجازه آنها لباس‌ها و محل خواب آنها را پاکسازی کنیم؟
- ۱. پدری نذر کرده بود که قربانی کند. آیا پسرش می تواند؟: ا) از طرف او قربانی کند؟ ب) پسر به پدرش پول بدهد تا او قربانی خودش را بکند. ۲. پسر در منزل پدرش چند سال غسل کرده و وضوء گرفته و بیش از حد آب مصرف کرده است. آیا بر پسر الان واجب است پول آبهایی که اسراف کرده، به پدرش بدهد یا از او حلالیت بطلبد ؟ ۳. اگر مقلد در تقلید یک فقیه اطمینان نداشته باشد، گرچه ظاهراً بعضی‌ها بر اعلمیت ایشان شهادت بدهند، آیا تقلیدش صحیح است؟
- ۱. بچه ای نابالغ ماشین شخص دیگری را خراشید. آیا همان بچه ضامن است یا پدرش ضامن است؟ ۲. پیرمردی یا پیرزنی که جاهل هستند، علیه حضرت رسول اکرم (ص) بی‌ادبی کرد و حرف بدی گفت. پسرش (که متدین است) ناراحت شد و بر روی او صدایش را قدری بلند کرد برای دفاع از حضرت (ص) چیزها گفت. آیا الان پسر باید از والدینش حلالیت بطلبد که صدایم را بلند کردم یا واجب نیست ؟
- سلام اگر به همه تکلیف درسی داده باشند و بعضی‌ها ننوشته باشند و آنهایی که ننوشتند از روی بقیه بنویسند اشکالی داره؟
- در زیارتگاهی خارج از ایران برای زیارت قبر حقیقی و اصلی که در زیر زیارتگاه است، اجازه متولی لازم است. یکی از زائران در طی گفتگویی با دیگر زائران به محافظ زیارتگاه این گونه القا کرد که متولی اجازه داده است و او هم آنها را برای زیارت قبر اصلی برد. ۱. آیا این فریب دادن محسوب می‌شود و باید از همان محافظ حلالیت طلبید؟ ۲. آیا می‌شود برای محافظ هدیه بخریم یا پول بدهیم که آن قبر اصلی را بدون اجازه باز کند تا زیارت کنیم ؟
- سلام علیکم. اگر سخنی بگوییم (بدون قصد ناراحت کردن کسی) اما بعد متوجه شویم آن شخص ناراحت شده است، آیا مرتکب معصیت شدیم؟ آیا حتما باید جبران کنیم؟
- در یک روستا، یک قبر سیدی بود که بعضی آن را زیارت می‌کردند و روی قبر پول می‌گذاشتند. گاهی ما که بچه بودیم، پول را برای خودمان برمی‌داشتیم. آیا چیزی برگردن ما هست؟ آیا باید از وارثان حلالیت بگیریم؟
- به اصرار ما تیر چراغ برقی جابجا شد. محل جدید مجاور دیوار منزلی هست که صاحب‌خانه مدعی است نمای ساختمان را خراب کرده و احتمال دزدی زیاد شده. آیا ما مسئول هستیم یا اداره برق؟
- فرضا، زید در زندان یا در بیمارستان است. از طرف دولت (غیر ایران) به زید هر ماه پول داده می‌شود. فرض کنید عمرو برادر او است، عمرو هر ماه همان پول را می‌گیرد (قیومش است)، بعضی‌ها را برای زید مصرف می‌کند؛ ولی بعضی‌ها را برای خودش و خانواده اش مصرف می‌کند. ا) آیا همه‌ی خانواده عمرو که از آن پول خورده‌اند ضامن هستند یا تمامش بر گردن عمرو است ؟ ب) آیا اینطور حلالیت گرفتن کافیست که عمرو با زید ملاقات کند و به او بگوید که «هر چه قدر حق مادی و معنوی تو که بر گردن من و خانواده ام هست، همه آنها را حلال کن»؟
- چند سال قبل، در سربازی، میان زید و عمرو یک مشکلی بود. زیدخواست عمرو را بزند؛ ولی عمرو قبل از آن زید را زد به طوری که از صورتش کمی خون آمد. آیا بر عمرو دیه واجب است؟
- ما با یک مهندسی برای ساخت ساختمان صحبت کرده بودیم، قرار شد که ایشان نقشه ها را تغییر دهند و طراحی سه بعدی اولیه رو به ما بدهند، پس از دریافت نقشه های تغییر یافته، مدت زمانی طول کشید تا ما تاییدیه نقشه ها را از ادارات مرتبط دریافت کنیم ، پس دریافت تاییدیه ها با ایشان تماس گرفتیم که جلسه برآورد هزینه ساخت داشته باشیم که متاسفانه مطلع شدیم ایشان بدلیل کرونا فوت کرده‌اند، بابت هزینه‌های تغییرات نقشه و طراحی سه بعدی هم توافق این بود که چون کل کار دست ایشان هست ، هزینه جداگانه ای پرداخت نشود ، حال با توجه به اتفاق پیش آمده و توافقی که با این مرحوم داشتیم آیا باید هزینه ای بابت این تغییر نقشه پرداخت کنیم یا خیر؟
- آیا می شود حق شخصی را با قرعه معین کرد ؟
- اگر کسی در ۱۵ سالگی شکلات بچه دیگر را دزدیده و خورده است، می‌تواند با پرداخت مبلغی به صورت نامعلوم از پدر آن بچه حلالیت بطلبد؟
- فردی از راه بازنشر فیلم و سریال در فضای مجازی که تعدادی کلیپ غیر اخلاقی نیز وجود داشته است. درآمدی کسب نموده است. نمی‌داند چقدر از این درآمد حلال و چقدرش حرام بوده، تکلیفش چیست؟
- عبور از زمین دیگران چه حکمی دارد؟
- عبور از زمین شخصی که نه حصار دارد نه ساختمان و زراعتی درون آن وجود دارد، چه حکمی دارد؟
- ۱. آیا تصرف در چیزهایی که هنگام جنگ از منازل برداشته شده است، جایز است؟ ۲. تکلیف در اذیت حیوان چیست؟
- حکم ضبط مکالمه تلفنی بدون رضایت و اطلاع به طرف مقابل چیست؟ آیا می توان چنین داده ذخیره شده ای را به مرجعی ارائه نمود؟ آیا محتوای چنین داده ای حجیت شرعی و قانونی دارد؟
- حکم کسانی که از پرداخت سهم خود برای بازسازی تاسیسات فرسوده برج مسکونی خودداری می نمایند که موجب آزار و سلب اسایش زندگی سایر همسایگان می شود، چیست؟
- کاغذهایی که اسماء متبرکه روی آن نوشته شده، زیر درخت‌های پدرم بدون اجازه وی دفن کردم. آیا باید از وی به خاطر آسیب‌های اندکی که به ریشه درختان وارد شده و البته موجب خشک شدن آنها نشده است، حلالیت بطلبم؟ اگر پدر رشوه می‌گیرد یا پول ربا می‌دهد، فرزند چکار کند تا حلال بخورد؟
- از نظر شرعی تبدیل یک خیابان و معبر اصلی شهر به زمین مسکونی به صورت غیرقانونی چه حکمی دارد؟
- آیا اشتراک گذاری آهنگ، تصویر یا فیلم در فضای مجازی، نیاز به اجازه از مالک آهنگ، تصویر یا فیلم دارد؟
- اگر بر در و دیوار شهر علیه نظام یا رهبری بنویسند، آیا اگر کسی آن را دید می تواند با اسپری رنگ روی آن بپاشد یا باید اول از صاحب دیوار اجازه بگیرد؟
- من بدون اجازه از فیلم آموزشی بعضی از موسسه ها برای کنکور استفاده می کنم و قصد کردم که هر موقع پولی دستم آمد، پولش پرداخت کنم. آیا من می‌توانم با این روش حق الناس جبران کنم؟
- بنده از دو نفر پولی دزدیده ام و الآن هیچ یک از آن ها را نمی شناسم و نمی توانم پیدابشان کنم. آیا همان مبلغ را ببه نیازمند صدقه بدهم؟
- پدرم من را از استفاده از اینترنت منزل نهی کرد اما من استفاده کردم و تعدادی فایل دانلود کردم. اگر این موضوع را به او بگویم تبعات بدی خواهد داشت. آیا حقی بر من است؟
- کارگری در کارخانه هنگام پر کردن تیوپ رنگ بجای 15 میلی گرم از وزن رنگ کم پر می کرده است و در نتیجه بابت سرعت تولید پاداش هم می گرفته است. تکلیف چیست؟
- نگاه به حیاط خانه ای که عمومی است و برای تمام اعضای آن آپارتمان هست، چه حکمی دارد؟
- آیا برپایی عزاداری هایی که سر و صدای آن باعث اذیت همسایگان شود، اشکال دارد؟
- خرید نان از نانوایی برای حیوان خانگی آیا گناه محسوب می شود؟
- طلبه ای به دیگران از روی غیر عمدی فتاوا را اشتباه گفته و آن ها زیاد خمس داده اند و یادش نمی آید به چه کسانی گفته. آیا از طرف آن ها صدقه بدهد؟
- آیا پیام دادن به افراد ناشناس حق الناس است؛ مثلاً به افراد ناشناس پیام می دهم و آن ها را به نصب برنامه دعوت می کنم؟
- فردی اسکناسی در بین پول هایش بوده که نخ آن افتاده بوده و این فرد آن را خرج کرده است. آیا ذمه اش مشغول است؟
- آیا انجام تکالیف توسط دانش آموزان شرعاً واجب است؟
- خدمه یا نگهبان خوابگاه آن وسایل دانشجویان را به عنوان اینکه دیگر کسی سراغ این ها نمی آید برای استفاده خودشان یا دادن به فقرا بر می داشتند. آیا استفادۀ از این اموال و مالک آن ها شدن اشکال دارد؟
- اگر ما به خانه کسی رفتیم و از نظر مرجع ما آن مکان یا آن غذا توسط ما نجس نشده ولی از نظر مرجع صاحب خانه نجس شده است، آیا گناهی مرتکب شده ایم و باید به آنان اطلاع بدهیم؟