بسمه تعالی سلام علیکم ۱. سالها قبل یک‌ خانم در کارخانه دولتی (مثلاً دولت به نامه «ا») کار کرده و از طرف دولت به او در یک شهر یک منزل داده شده (در سندها منزل مال او شد). ولی بعداً بین دو دولت (مثلاً به نامه «ا» و «ب») جنگی شد و از منطقه اطراف دولت «ا»، اهالی آن منطقه فرار کردند به شهرها و مناطق دیگر. یکی از آن اهالی، آن منزلی که دولت به آن خانم داده بود به آن منزل وارد شدند (به اصطلاح غصب کردند برای زندگی اشان) بدون اذن آن خانم. بعداً رأیس آن دولت، امر داد که آن اهالی که به منازل وارد شده اند، هیچ کس آنها را نمی‌توانند خارج کنند، آنها فعلا در آنجا زندگی کنند. آن خانم هم نتوانست آنها را از خانه بیرون کند. آیا آن اشخاصی که در آن منزل زندگی کرده اند، همه‌ی آنها ضامنند یا نیستند (چون دولت داده و بعداً هم قرار شده که آنها فعلا بمانند)؟ ۲. شخصی چند سال قبل نمی دانسته که از بانکهای شخصی گرفتن پول با ربا حرام است. او از یک بانک شخصی (غیر ایران ولی کشور مسلمان) پول قرض با ربا گرفته بود (مثلاً فرضا ۱۰۰۰ دولار قرض اصلی، ۱۰۰ دولار هم ربایش - ۱۱۰۰ دولار، مثلاً توی یک سال باید بپردازد قرض را با ربایش). آیا الان باید خمس همان ۱۰۰ دولار را بپردازد (چون ربا حرام است ولی او ندانسته بود که از بانک شخصی هم حرام است)؟ اگر بین این یک سال هم دانسته بود که حرام است گرفتن پول با ربا مثل از اینطور بانکها، او مجبور بود که تمامش (قرض و ربا) را بپردازد چون اگر نپرداخته بود محکمه، مشکلات.