معیار شرعی برای ممنوعیت معاملات بر اساس اطلاعات نهانی در بازار سرمایه چیست؟
ممکن است برخی معامله گران در بازار سهام دارای اطلاعات ممتاز و نهانی دربارۀ سهمی خاص باشند که به صورت عمومی در بازار منتشر نشده است و عموم معامله گران از آن آگاه نیستند. بنابراین معامله گران قبل از این که بازار از اطلاعات مطلع شود و در قیمت منعکس گردد، با اطلاعات نهانی خود سود کسب می کنند. ضرر معاملات با اطلاعات نهانی این ست که سبب از بین رفتن اعتماد سرمایه گذاران در بازار شده و یکپارچگی و انسجام بازارهای مالی را از بین می برد. دارندگان اطلاعات نهانی همیشه برندۀ معامله بوده و معامله گران عادی همیشه بازنده اند. دارندگان اطلاعات نهانی خود دو دسته‌اند: 1. درجه اول افرادی که رابطۀ امانی و حقوقی با شرکت منتشر کننده سهم دارند مانند مدیر عامل، هیئت مدیره و ... و به خاطر این رابطه در معرض اطلاعات شرکت هستند. در واقع رابطۀ مدیران شرکت با مالکین (سهامداران) رابطۀ وکالتی است و مدیران شرکت وکلای سهامداران (مالکین) شرکت هستند. 2. درجه دو افردای که رابطۀ حقوقی با شرکت منتشر کننده سهم نداشته و افرادی هستند که اطلاعات نهانی را از شخصی دیگر (نه ضرورتاً از افراد درجه اول) به‌دست می‌آورند یا به خاطر قرار گرفتن در شرایط خاصی به صورت تصادفی و اتفاقی به دست آورند. نظر حضرتعالی نسبت به مبنا و معیار شرعی برای ممنوعیت معاملات بر اساس اطلاعات نهانی به تفکیک دو دستۀ فوق چیست؟ آیا می‌توان مبنا برای معاملۀ دسته اول را سرقت و دزدی اموال (اطلاعات) شرکت و خیانت در امانت دانست و مبنای فقهی برای ممنوعیت کلی چنین معاملاتی را دسترسی ناعادلانه به اطلاعات، غبن، تدلیس و مخصوصاً قاعدۀ لاضرر بیان نمود؟

باسمه تعالی
1. اگر قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران معامله با اطلاعات نهانی را مجاز نداند یا علاوه بر غیر مجاز دانستن معامله، آن را ابطال نیز کند، این معامله شرعاً نیز حرام و باطل خواهد بود.
2. مبنای فقهی تحریم و ابطال این نوع معاملات، اعمال ولایت از سوی ولی فقیه در این حوزه است که این اعمال ولایت امروزه در فضای تشکیل حکومت اسلامی از طریق قوانین و مقررات و توسط سازمان‌های مربوطه صورت می‌گیرد.
3. در فرضی که قوانین و مقررات، استفاده و انتشار اطلاعات نهانی قبل از انعکاس رسمی در بازار را ممنوع می‌داند، هر گونه تصرف خارج از محدودۀ آن قوانین و مقررات برای افراد دستۀ اول نظیر اعضای هیأت مدیرۀ شرکت، خیانت در امانت و حرام شمرده می‌شود و برای افراد دستۀ دوم هر چند این عنوان صادق نیست، به دلیل منع قانونی حرام است.

کد سایت fa5477