به گزارش ایکنا، آیتالله مهدی هادوی تهرانی، امروز، ۵ آبانماه در ادامه مباحث تفسیری سوره مبارکه بلد، «لَا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ ﴿۱﴾؛ وَأَنْتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَدِ ﴿۲﴾ وَوَالِدٍ وَمَا وَلَدَ ﴿۳﴾؛ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ ﴿۴﴾؛ أَيَحْسَبُ أَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ أَحَدٌ ﴿۵﴾؛ يَقُولُ أَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًا ﴿۶﴾»، گفت: سوره مبارکه بلد با قسم به بلد آغاز شد که مقصود از آن مکه است؛ خداوند فرموده من قسم به این سرزمین میخورم که تو در آن متولد و بزرگ شدهای؛ در ادامه به والد و ولد قسم خورده که حضرت ابراهیم(ع) و اسماعیل(ع) است.
وی افزود: به این چند مورد قسم خورده تا بگوید انسان در سختی خلق شده است؛ «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ». بعد هم ادامه داده است که «أَيَحْسَبُ أَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ أَحَدٌ»؛ آیا چنین انسانی تصور میکند که کسی او را نمیبیند که میگوید من مال فراوانی را هدر دادهام؛ «يَقُولُ أَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًا». علامه طباطبایی فرموده این آیه مربوط به کسی است که اموال زیادی را صرف اسلام کرده است، اما به چشم تجارت به این انفاق در راه دین نگاه میکرده که با قدرت گرفتن پیامبر، چیز دنیایی نصیب او نشده است.
تاریخ مند دانستن آیات، جفا به قرآن است
استاد تفسیر حوزه علمیه اضافه کرد: اگر کسی مالی را برای خدا خرج کرد، مالش احیاء میشود و باقی است وگرنه هرچه برای خدا صرف نشود، فانی است؛ بنده بارها عرض کردهام درست است که این ماجرا در مورد یک شخص در دوره پیامبر رخ داده و تاریخی است، اما اگر برداشت از آن را منحصر به تاریخ کنیم، جفا در حق قرآن است.
وی بیان کرد: قرآن کتاب تاریخ نیست، بلکه کتاب هدایت برای همه زمانها و مکانها است و باید به عنوان مطلبی که الان راهنمای ما هست، به آن بنگریم؛ بنابراین اگر در راه خدا مال و وقت و انرژی صرف کردیم، نباید تصور کنیم که آنها را هلاک کردهایم. طلاب بدانند ممکن است یک طلبه ساده که در یک روستا برای مردم منبر میرود و تبلیغ دین میکند، به اعلی علیین برود، اما کسی که موقعیت ظاهری دارد و استاد حوزه و درس خارج است، نتواند بالا برود.
وی اضافه کرد: ممکن است کسی در مقام مرجعیت هم باشد و خدای ناکرده گرفتار باشد که انشاءالله در مرجعیت شیعه نبوده و نخواهد بود؛ بنابراین ملاک، رسیدن به جایگاه ظاهری نیست که اگر به آن نرسیدیم تصور کنیم جوانی و فرصتهای ما هدر رفته است. البته باید از گناهان پشیمان باشیم و این پشیمانی خوب است، امااگر کارهایی کردیم که انجام وظیفه و تکلیف بوده، نباید تأسف بخوریم که چرا این کار را کردهایم.
اخلاص؛ ویژگی انقلابی واقعی
آیتالله هادوی تهرانی اظهار کرد: کسانی که برای انقلاب زحمت کشیدهاند و به هر دلیلی بعد از انقلاب کنار گذاشته شدند، نباید تصور کنند که زحماتشان هدر رفته است، اگر برای خدا تلاش کردهاند که قطعاً در نزد خدا اجر خواهند داشت؛ البته این مسئله مجوز برای آن نیست که دیگران افراد خدوم را به راحتی کنار بگذارند.
آیتالله هادوی تهرانی با بیان اینکه متأسفانه ما مفاهیم را جابجا میفهمیم، افزود: بسان کسانی نباشیم که وقتی مهمان جایی هستیم، دائما دستور بدهیم که فلان چیز را برای ما بیاور، آن هم به بهانه اینکه خدمت به مهمان چقدر ثواب و پاداش دارد؛ این ثواب و پاداش را برای میزبان گفتهاند که کرامت و حرمت مهمان را حفظ کند نه برای گستاخی مهمان.
ایمان و عقل؛ برترین نعمات الهی
وی افزود: خداوند آقای ستوده را رحمت کند، ایشان میفرمود انسانها همیشه از چیزهایی که ندارند، مینالند و به داشتهها بیتوجهند، اما جالب است که چیزهایی را هم مانند عقل ندارند و از نداشتن آن نمینالند؛ زیرا یک نفر نیست که بگوید من عقل ندارم یا عقلم کم است، در حالی که به تعبیر قرآن، «اکثرهم لا یعقلون».
آیتالله هادوی تهرانی تصریح کرد: البته گفتن این حرفها آسان است، علم داشتن به آن هم سختتر، ولی ایمان به آن دشوار و ایمان هم مقدمه عمل است؛ اگر کسی فعالیتی انجام میدهد و کاری ندارد که دیگران از او تمجید میکنند یا نمیکنند، ایمان دارد. اما اگر وقتی کار خوبی کرد و منتظر تشکر و قدردانی دیگران باشد، ضعف در ایمان او مشهود است.
استاد سطح خارج حوزه علمیه اظهار کرد: تا ایمان در وجود انسان رسوخ نکند، به جایی نمیرسد؛ براساس سوره مبارکه عصر، همه انسانها در خسران و زیان هستند، مگر کسانی که ایمان آوردهاند، زیرا ایمان که باشد، عمل صالح و تواصی به حق و صبر هم خواهد بود. لذا بزرگترین نعمت الهی، ایمان است و باید تلاش کنیم تا به مراتب بالای آن دست یابیم.