بسم الله الرحمن الرحیم

سال 95 را خدمت عزیزان تبریک عرض می‌نمایم. سال جدید معمولاً با یک شعار سال همراه می‌شود که توسط رهبری انقلاب ـ حفظه الله ـ انتخاب می‌شود. شعاری که امسال انتخاب شد: اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل.

این شعار و شعار سایر سال‌ها به تناسب شرایطی است که کشور در آن قرار دارد. وضعیت کشور اقتضا کرده است که به مسائل اقتصادی به خصوص در سال‌های اخیر بیشتر توجه شود و همین امر باعث شده است که شعار امسال چنین شعاری باشد. ولی باید توجه داشته باشیم که تحقق این شعار و خارج شدن از حد شعار و رسیدن به اقدام و عمل یک مقدمات و شرایطی را می‌طلبد. تحقق اقتصاد مقاومتی مبتنی بر ایجاد فضای مناسب برای فعالیت اقتصادی است. اگر فضای مناسب برای فعالیت اقتصادی وجود نداشته باشد، اصلاً اقتصاد پویایی شکل نمی‌گیرد تا بتواند یک اقتصاد مقاومتی شکل بگیرد. اقتصادی که بتواند در قبال فشارهای اقتصادی بیرونی مقاومت کند و شرایط سخت را تحمل کند. یکی از شرایط پویایی اقتصاد تأمین «امنیت اقتصادی» است. این یک واقعیت است که کسانی که از امکانات اقتصادی برخوردار هستند، خیلی آدم‌های اهل ریسک در زمینه‌ی اقتصاد نیستند. از باب مزاح عرض می‌کنم «گفت: جان نیست که آدم راحت بدهد، مال است!» این افرادها به این راحتی در یک میدانی که قابل پیش بینی نیست و قابل اعتماد نیست، قدم نمی‌گذارند. ما باید اول یک بستری را فراهم کنیم که اعتماد آن‌ها جلب شود و احساس کنند که می‌شود در این میدان اقتصادی عمل کرد و خطرات و ریسک‌های اقتصادی در حد متعارف است. بلاخره هر اقدام اقتصادی یک سری خطرات را در پی دارد ولی این خطرات باید در یک حد قابل قبولی باشد تا یک اقدام اقتصادی صورت بگیرد. برای تأمین این فضا چند عنصر لازم است: یکی قانون گذاریِ مناسب است. قوانین بستر اصلی فعالیت اقتصادی را تشکیل می‌دهند. اگر این قوانین طوری باشند که صاحبان سرمایه گمان کنند که با وجود چنین قوانینی سرمایه‌ی آن‌ها در امان نیست، اقدام به سرمایه گذاری نخواهد کرد. قانون گذاری وظیفه‌ی قوه‌ی مقننه و در رأس آن‌ها مجلس شورای اسلامی است. بنابراین برای تحقق این فضا در درجه‌ی اول مجلس شورای اسلامی باید یک بازنگری نسبت به مجموعه‌ی قوانین اقتصادی داشته باشد که اگر در بین این قوانین قوانینی هست که جلوی امنیت اقتصادی، آزادی اقتصادی و شرایط لازم برای تحقق یک اقتصاد پویا را می‌گیرد، آن قوانین اصلاح شود.

عنصر دوم اجرای این قانون است. قوانین فی حد نفسه برای تحقق یک هدف کافی نیستند. وقتی تأثیرگذار خواهند بود که در محل خودشان تطبیق شوند و اجرا شوند. اجرای قانون بر عهده‌ی قوه مجریه‌ی است. این قوه باید قانون را درست اجرا کند. اگر در اجرای قانون با مشکلی مواجه هستیم، با شعار دادن و اینکه دائم بگوییم ما همه طرفدار اقتصاد مقاومتی هستیم، چیزی حاصل نمی‌شود. باید اقدام کنیم و عمل کنیم.

عنصر سوم اینکه آیا اجرای قوانین درست انجام می‌شود یا نه و این بر عهده‌ی نهادهای نظارتی و در رأس آن‌ها قوه‌ی قضائیه است. این قوه در واقع مرجع رسیدگی به اختلافاتی است که به صورت طبیعی پیش می‌آید. به هر حال در یک میدان اجتماعی اختلاف نظرها در مسائل حقوقی و غیره باعث می‌شود تعدیاتی پیدا شود که نیاز به داوری و رسیدگی دارد. قوه‌ی قضائیه باید این توان را داشته باشد که بتواند در جای خودش به صورت کاملاً بی طرفانه، فارغ از انتسابات جناحی و شخصی، بر طبق قانون رسیدگی کند تا اگر تخلفی شده است، تا جایی که ممکن است با ابزارهای قانونی از ادامه‌ی آن و تکرار آن جلوگیری شود.

اگر قوانین مناسب اقتصادی وجود داشته باشد تا امنیت و آزادی اقتصادی که دو رکن اصلی فعالیت اقتصادی هستند، فراهم شود و همچنین این قوانین توسط قوه‌ی مجریه درست اجرا شود نه اینکه احیاناً به دلیل وجود فساد در بعضی از ارکان اجرایی قانون زیر پا گذاشته شود و نیز توسط قوه‌ی قضائیه نظارت و صیانت کامل صورت بگیرد، یک فضای امن و آزاد اقتصادی فراهم می‌شود. بنابراین برای تحقق شعار سال هر سه قوه باید در حوزه‌ی اقتصاد یک همکاری کاملاً منسجم داشته باشند.

 اگر قانون درست باشد و درست اجرا شود و درست نظارت شود، قاعدتاً باید مفاسد اقتصادی از بین برود. اقتصاد یک امر واقعی است. ببینید مثلاً اگر من به این لیوان نگاه کنم و دائم بگویم این آب باید خنک شود، خیلی باید خنک شود، خنک شدن این آب خیلی خوب است، آب خنک خیلی گوارا است و تا آخر سال 95 این بحث را ادامه بدهم، این آب خنک نمی‌شود. با این حرف‌ها اتفاقی برای این آب نمی‌افتد. این خنک شدن یک اثر واقعی است که تحت تأثیر دمای محیطِ اینجا رخ می‌دهد. اگر ما دائم صحبت از یک حادثه ، اتفاقی نمی‌افتد مگر اینکه مقدمات واقعی آن را تحقق ببخشیم. اقتصاد هم یک امر واقعی است. درست است که مبتنی بر یک مجموعه ای از اعتبارات و قوانین است و اساساً قوانین همه اعتباری هستند ولی خود اقتصاد یک امر واقعی است و آثار اقتصادی یک امور واقعی هستند. برای مثال برای اینکه در جامعه عموم مردم از حداقل امکانات رفاهی متناسب با شرایط فعلی برخوردار باشند، باید یک عمل و کاری در واقع انجام بگیرد. به اصطلاح برای رفع فقر که ما در مباحث اقتصاد اسلامی آن را به عنوان یکی از اهداف اقتصاد اسلامی معرفی می‌کنیم، باید واقعاً در صحنه‌ی اقتصاد کاری انجام داد. تفاوت بین فقیر و غنی، بین کسانی که دارند و کسانی که ندارند، در یک جامعه و از جمله در جامعه‌ی اسلامی امر طبیعی است اما این تفاوت باید یک تفاوت قابل تحملی باشد تا افراد احساس تبعیض و احساس فقر نکنند. در کتاب مکتب و نظام اقتصادی اسلام من این بحث را مفصل توضیح دادم که طبق روایات ما احساس فقر خطرناک تر از فقر است و نا امنی اجتماعی ایجاد می‌کند. شما می‌بینید نیروی انتظامی اعلام می‌کند که بسیاری از کسانی که اقدام به دزدی می‌کنند، دزد حرفه ای نیستند و وقتی از این دستگیر شده‌ها می‌پرسیم برای چه دزدی کردید در حالی که شما کارتان دزدی نیست جواب می‌دهند که می‌خواستیم حقمان را بگیریم! احساسشان این است حقشان به آن‌ها داده نشده است و این دزدی راهی است برای گرفتن حقشان! احساسشان این است که از طریق قانونی و عقلائی و متعارف نمی‌توانند حقشان را بگیرند. بله یک کسی شغل شریف دزدی! را به عنوان شغل  انتخاب کرده است و کارآفرین هم بوده است و در این زمینه یک عده را هم در زندان و یا جای دیگر تربیت کرده است، این یک بحث دیگر است. اگر بخواهد این همکاری بین نهادها ایجاد شود، یک همدلی نیاز دارد. سال گذشته شعار سال همدلی بود که البته در سال گذشته ما آن همدلی را ندیدیم. بیشتر به یک دل آشوبی نزدیک بود تا همدلی! امیدواریم امسال، سال 95 واقعاً اقتصاد مقاومتی شکل بگیرد و این شکل گرفتن به همدلی نیاز دارد. این بدان معنا نیست که افراد و نهادها هیچ اختلاف سلیقه نداشته باشند. اختلاف سلیقه طبیعی است و در یک جامعه که هیچ در خانواده هم وجود دارد و بلکه در همه‌ی محیط‌ها وجود دارد ولی اختلاف سلیقه نباید باعث باعث درگیری باشد تا در نتیجه هیچ کار درستی انجام شود. این خیلی عجیب است که یک کسی با یک زحماتی یک سری سرمایه گذار را از خارج چه ایرانی و چه غیر ایرانی به ایران بیاورد و یک عده ای برای اینکه می‌خواهند ثابت کنند این زحمات ثمره ای نداشته است، یک بلایی بر سر این سرمایه گذارها بیاورند تا این‌ها بترسند و فرار کنند و بعد هم بگویند: ببینید هیچ کس نیامد سرمایه گذاری کند! بله وقتی هر کسی آمد، شما با سنگ شیشه‌ی ماشینش را شکستی و هر کسی آمد، او را ترساندی و یک کاری کردی که او احساس کرد که در این کشور معلوم نیست کی به کی است، اوهیچ وقت نمی‌آید در اینجا سرمایه گذاری کند به خصوص که  در سطح بین الملل امکان سرمایه گذاری در جاهای مختلف را دارد. اصلاً برای چه بیاید در میدان ناامن سرمایه گذاری کند؟ تحقق یک شعار منوط به این است که ما اقدام واقعی برای آن انجام دهیم.

اینکه ما گمان کنیم مردم ما متوجه نمی‌شوند، اشتباه است. مردم ما مردم صبوری هستند. علی رغم اینکه زیاد غر می‌زنند اما در موقعی که قرار است اقدام جدی شود، صبورانه عمل می‌کنند. مردم ما مردمی هستند که با همه‌ی مشکلات در لحظات حساس همیشه مرد میدان بودند. در دفاع از ارزش‌های انقلاب و نظام به میدان آمدند اما این بدان معنا نیست که مردم متوجه نمی‌شوند که شما چه می‌کنید. مردم متوجه هستند و آثار واقعی‌اش را در زندگی می‌بینند. امیدواریم ان شاء الله مجموعه نظام این تصمیم جدی را داشته باشند که شعار سال را تحقق ببخشند و در حد یک شعار باقی نماند. طوری نشود که آخر سال دوباره نگاه کنیم و ببینیم  که بله یک سال دیگر هم گذشته و نه اقدامی و نه عملی به صورت جدی صورت نگرفته است. این نکته را باید توجه داشته باشیم که خداوند ـ تبارک و تعالی ـ ناظر و حاضر در همه‌ی صحنه‌های عمل ما است و تا اینجا هم خدا است که ما را آورده است. و ان شاء الله تا بقیه‌ی راه هم خدا خواهد برد و آن‌هایی که نالایق هستند فکر نکنند توانستند سر خدا را کلاه بگذارند. دیر یا زود خواهند دید که خداوند ـ تبارک و تعالی ـ به همه‌ی امور آگاه است و به شکل مناسب جواب آن‌ها را خواهد داد. بنابراین قبل از اینکه با یک مجازات الاهی مواجه شوند، هر کسی که به هر شکلی تخلفی دارد، سعی کند این تخلف را در اسرع وقت جبران کند. ان شاء الله شاهد این باشیم که کشور به سمت اصلاح و توسعه واقعی در زمینه‌های مختلف به ویژه در حوزه‌ی اقتصادی که یکی از نیازهای اساسی ما است، حرکت کند.

ما طلبه‌ها هم در حد خودمان باید  بستر تحقق عینی و عملی را با روشنگری و با طرح موضوعات منطقی و ایجاد زمینه فراهم کنیم. ما به صورت رسمی نه قوه‌ی مجریه هستیم و نه قوه‌ی قضائیه و نه قوه‌ی مقننه، اما می‌توانیم بستر را برای این کار قوا فراهم کنیم و اگر انحرافی وجود دارد، در جایی که نیاز هست با تذکرات مناسب سعی  آن را مرتفع کنیم . ان شاء الله سال 95 هم برای مردم ما و هم برای تمام مسلمانان سالی باشد پر از برکت و پر از و خیرات و آخر سال از اینکه یک فرصت دیگری را داشتیم برای عبادت و بندگی خدا و توانستیم از این فرصت استفاده کنیم، خوشحال باشیم.[1]

و السلام و علیکم و رحمة الله و برکاته.