آیت الله مهدی هادوی تهرانی در درس خارج « مکتب و نظام قضایی اسلام» مطرح کرد؛

شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر (رضوان‌الله‌علیه) مفهومی را با عنوان «منطقة‌الفراغ» معرفی می‌کند. به اعتقاد ایشان، در برخی حوزه‌ها، تشریع مستقیمی از سوی شارع مقدس وجود ندارد. این بخش از زندگی را ایشان با عنوان منطقة‌الفراغ نام‌گذاری می‌کند؛ یعنی منطقه‌ای که از تشریع مستقیم خالی است و احکام آن به عهده ولی امر گذاشته شده است.

به نظر می رسد شهید صدر، همان‌طور که در آثارش نشان می‌دهد، تحت تأثیر مبانی و روش علامه طباطبایی بوده است. به عنوان نمونه کتاب به ویژه «فلسفتنا» متأثر از کتاب روش رئالیسم است. از این رو، برخی از تعابیر و ساختارهای نظری وی نیز از نگاه نگارنده، متأثر از علامه طباطبایی است.

در «نظریه اندیشه مدون»، بین مکتب و نظام تفاوت روشنی وجود دارد. آنچه شهید صدر در قالب مکتب معرفی می‌کند، در واقع ترکیبی از عناصر جهان‌شمول (ثابت) و عناصر موقعیتی (متغیر) است؛ در حالی‌که در «نظریه اندیشه مدون»، مکتب صرفاً شامل عناصر جهان‌شمول است و عناصر موقعیتی به نظام یا سازوکار مربوط می‌شود. این تمایز از آن جهت مهم است که عناصر جهان‌شمول تغییرناپذیرند و در همه زمان‌ها و مکان‌ها اعتبار دارند؛ در حالی‌که عناصر موقعیتی، بسته به شرایط و مقتضیات زمان، شکل متفاوتی به خود می‌گیرند.

متن کامل درس: https://ihkn.ir/?p=42663