در حاشیه نمایشگاه کتاب و دستاوردهای علمی مراکز پژوهشی حوزوی؛

آیت‌الله هادوی در گفت‌وگو با ابنا: غربی‌ها آثار علمی ما را می‌بینند و ما از آثار آنان اطلاع نداریم/ مجموعه‌های پژوهشی حوزه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند

در حاشیه این نمایشگاه عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار ابنا درباره ضرورت متناسب بودن پژوهش‌ها با نیازهای روز اظهار داشت: آن مقدار که فرصت کردم نمایشگاه را ببینم، باید عرض کنم که برای بروزرسانی پژوهش‌ها نسبت به نیازهای روز، تلاش خوبی صورت می‌گیرد؛ هرچند که بین نیازها و پژوهش‌ها فاصله زیاد است.

آیت‌الله «مهدی هادوی تهرانی» درباره برنامه‌های معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه در عرصه پژوهش عنوان کرد: به نظر من سیاست‌هایی که معاونت پژوهشی حوزه پیش گرفته و اقداماتی که کرده اگر ادامه پیدا کند و تکمیل شود و قدم‌های بعدی تا رسیدن به نقطه‌ای که مورد انتظار است برداشته شود، قطعاً می‌تواند گام موثری برای پر کردن خلأ نیازهای موجود باشد.

وی درباره آسیب‌شناسی فعالیت‌های پژوهشی در حوزه گفت: مهمترین مسئله‌ای که باید به آن توجه شود این است که مجموعه‌های پژوهشی با هم ارتباط برقرار کنند و از کارهای هم مطلع شوند. ما بیش از سی سال قبل سعی کردیم برای این کار اقداماتی انجام دهیم و یکسری کارهایی انجام شد ولی احساس من این است که هنوز هم، ارتباط کافی و فعال بین نهادها و مراکز پژوهشی وجود ندارد؛ به گونه‌ای که همه مراکز پژوهشی در جریان باشند که چه کارهایی توسط مراکز دیگر انجام می‌شود تا احیاناً دوباره‌کاری و موازی‌کاری اتفاق نیفتد و یا برخی کارهایی که شاید ارزش پژوهشی آن نسبت به نیازها کم است کنار گذاشته شود و به کارهایی که اهمیت بیشتری دارند پرداخته شود. امیدوارم این نمایشگاه برای ارتباط ارگانیک بین مراکز پژوهشی فرصتی ایجاد کند تا مراکز بتوانند دائم و سستماتیک با هم ارتباط داشته باشند.

استاد سطوح عالی حوزه ادامه داد: مراکز پژوهشی اطلاعی از هم ندارند و کارهایی که انجام می‌شود جزیره‌ای است لذا لازم است، مراکز مختلف به صورت یک مجموعه منسجم دربیایند که امیدواریم «نمایشگاه کتاب و دستاوردهای علمی مراکز پژوهشی حوزوی» گامی در این جهت باشد.

وی با بیان اینکه ارتباط ما با فضای بین‌الملل ضعیف است، اضافه کرد: معاونت پژوهش حوزه در این جهت گامی برداشته‌ است تا مراکز اسلام‌شناسی دنیا را شناسایی کند. من به مسئولان پژوهشی عرض کردم که قبلاً سازمان فرهنگ و ارتباطات اطلاع داشت که در طول سال چه اجلاس‌های اسلامی برگزار می‌شود، لذا اگر حوزه از این اجلاس‌ها اطلاع داشته باشد و به تناسب هر اجلاس بین‌المللی، مجموعه‌هایی که مرتبط هستند مقاله ارائه کرده و به آن اجلاس‌ها محقق معرفی کنند، این‌گونه در مراکز علمی دنیا حضور پیدا می‌کنیم در حالی که متأسفانه امروزه ما در مراکز علمی دنیا حضور نداریم.

آیت‌الله هادوی تهرانی با اشاره به اینکه غربی‌ها آثار ما را می‌بینند و ما از آثار آن‌ها خبر نداریم، گفت: من بیش از بیست سال پیش، از دانشگاه لیدن هلند (Leiden University) بازدید کردم. رئیس بخش اسلام‌شناسی دانشگاه از فعالیت‌های انجام شده توضیحاتی ارائه می‌داد. من دیدم که آن‌ها برخی کتاب‌های چاپ دفتر تبلیغات متعلق به بیست روز یا دو هفته قبل را دارند که من هنوز آن‌ها را ندیده بود. (بیست سال پیش امکانات اینترنت وجود نداشت) از وی پرسیدم که شما چگونه این‌ها را به دست آوردید؟ وی پاسخ داد: ما در قم نماینده داریم و هر کتابی چاپ می‌شود وی بلافاصله برای ما ارسال می‌کند. مرکز اسلام‌شناسی لیدن بیش از 400 سال سابقه دارد و کتابخانه فوق‌العاده عظیمی دارند. این مرکز، «دایرةالمعارف اسلام» را بعد از جنگ جهانی منتشر کرد و چندین سال است که روی ورژن دوم آن کار می‌کند.

وی با بیان اینکه متأسفانه ما در مجامع پژوهشی و اجلاس‌های غربی‌ها حضور نداریم، اظهار داشت: با معاونت پژوهشی صحبت کردم که از طریق  سازمان فرهنگ یا مراکز دیگر، با مراکز علمی دنیا ارتباط برقرار کند. لذا ضروری است که اطلاعات علمی مراکز دنیا شناسایی و جمع‌آوری شود و به مراکز علمی حوزه ابلاغ شود تا برای نمونه، هر مرکزی که درباره تاریخ کار می‌کند، در اجلاس‌های بین‌المللی تاریخ اسلام حضور داشته باشد، مقاله ارسال کند یا افرادی را برای سخنرانی اعزام کند. بنابراین اگر پژوهشگران به مراکز علمی در عرصه بین‌الملل بروند، احساس خواهند کرد که چه کاستی‌هایی داریم و متوجه خواهند شد که نوع ادبیات بسیاری از چیزهایی که می‌نویسیم با ادبیات روز سازگار نیست. البته منظور من از ادبیات، ادبیات فارسی و عربی نیست.

عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: ما روش یک سنتی در پژوهش داریم و بسیاری از کتاب‌ها و درس‌های ما این‌گونه است که از تعریف مفهوم و مصادر لغوی شروع می‌کنیم که روشی کلاسیک است و در حوزه وجود داشته است اما مراکز جهانی روش‌های جدیدتری برای تحقیق و جذب مخاطب ابداع کرده‌اند. یکی از محققان فیزیک می‌گفت که می‌خواستم برای مرکزی مقاله بنویسم به من گفتند که در ابتدا، جالب‌ترین مطلبی که در مقاله‌ات است را بیاور و به گونه‌ای مقاله را سامان بده تا با آن سازگار شود. چون مخاطب می‌بیند اولین مطلبی که ارائه شده جالب است لذا بقیه را می‌خواند. در حالی که ما مطلب جالب را در آخر یا وسط مقاله قرار می‌دهیم و معمولا به این روش کار پژوهشی انجام نمی‌دهیم.  

لبنک خبر: https://fa.abna24.com/story/1427888