به گزارش ایکنا، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، ۱۳ آذرماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه کهف، گفت: در آیه ۱۸«وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا» مانند صدر آیه ۱۷ تصویرگری هنرمندانه قرآن از ماجرای اصحاب کهف را شاهد هستیم که برخی، این تصویرگری را با رمان‌ها و حتی با فیلم‌های سینمایی امروز مقایسه می‌کنند در حالی که در دوره نزول، خبری از فیلم نبوده است.
وی افزود: در آیه ۱۷«وَتَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَتْ تَزَاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِي فَجْوَةٍ مِنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا» طلوع و غروب خورشید و نحوه قرار گرفتن اصحاب کهف را در غار تصویر کرده است، البته چون هدف قرآن در نهایت هدایتگری است در انتهای آیه به بحث هدایت و ضلالت اشاره کرد و مجددا در آیه ۱۸ «وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا» به تصویرگری برگشته است.
استاد سطح خارج حوزه علمیه قم اظهار کرد: در آیه ۱۸ فرموده است که اینها خواب بودند در حالی که تصور می‌شد بیدار هستند و ما دائما آنها را به راست و چپ می‌چرخاندیم، (تا یکطرف بدن فقط به یک سمت قرار نگیرد و فشار بر روی اندام‌های یکطرف وارد نشود؛ چون افرادی که خواب سنگین دارند و غلت‌زدن آنها در خواب کم است به بدن درد مبتلا می‌شوند). براساس این آیه، خداوند از روش طبیعی برای خوابیدن آنها استفاده کرد و در ادامه دارد که سگ آنها هم دستانش را دراز کرده و خوابیده بود؛ سپس خطاب کرده که اگر شما این صحنه را می‌دیدید از آنها وحشت کرده و فرار می‌کردید.
وی با طرح این پرسش که چرا خداوند اینقدر بر روی نحوه خواب و طلوع و غروب خورشید و ترسناکی صحنه خوابیدن اصحاب کهف تاکید کرده است، اضافه کرد: یکی از اهداف قرآن ایجاد جذابیت در داستان و کشش برای مخاطب است ولی هدف عمده هدایت انسان و یادآوری مرگ است. قرآن کریم موعظه را در لابلای داستان اصحاب کهف و با ظرافت بیان کرده است زیرا اگر فقط بنابر موعظه بود تاثیر چندانی نداشت.
کم توجهی به هنر در تبلیغ
وی تاکید کرد: البته ما وقتی می‌خواهیم فعالیت دینی داشته باشیم هنر را فراموش می‌کنیم و وقتی قرار است حتی فیلمی در مورد یک مطلب روایی و یا قرآنی بسازیم بدون دقت لازم آن را می‌سازیم. البته دوستان ما می‌گویند از فعالیت‌های هنری ما در حوزه حمایت نمی‌شود و اگر بشود می‌توانیم کارهای فاخر بسازیم.
آیت‌الله هادوی تهرانی تصریح کرد: منبری‌ها باید جذابیت بیانی و هنری در تبلیغ خود داشته باشند تا مخاطب جذب شود و وقتی جذب شد پیام را منتقل کند، اینکه قرآن به زوایای مختلف داستان پرداخته ذاتا مهم نیست ولی جذابیت برای مخاطب ایجاد می‌کند و قصد خدا این است که در قالب هنر، پیام هدایتی را منتقل کند. البته امروز تنها ابزار تبلیغ، منبر نیست بلکه بزرگترین ابزار، رسانه است که باید برای توسعه اهداف دینی و ابلاغ پیام دین مورد بهره‌برداری قرار بگیرد.
وی با اشاره به تفسیر آیه ۱۹ اضافه کرد: در این آیه «وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ لِيَتَسَاءَلُوا بَيْنَهُمْ قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالُوا رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هَذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنْظُرْ أَيُّهَا أَزْكَى طَعَامًا فَلْيَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا» به مطلبی اشاره کرده که این مطلب را اجمالا در آیه ۱۲ فرموده بود: ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصَى لِمَا لَبِثُوا أَمَدًا؛ و در این آیه شرح بیشتری داده است؛ در اینجا برخلاف نظر برخی که یتسائلون را به اختلاف بین گروه‌های مردمی نسبت داده است اختلاف بین خود اصحاب غار بود و نه کسانی که بعدا سراغ اینها آمدند؛ اصحاب کهف از همدیگر پرسیدند که چه مدت در غار خوابیده‌اند و یکی جواب داد یک روز و یا نصف روز؛ سپس گفتند خداوند بهتر آگاه است که چه مدت خوابیده‌ایم.
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: علامه طباطبایی معتقد است که اشاره به برانگیخته شدن در تعبیر «وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ» در این دو آیه دقیقا مطابق با همان مطلبی است که در مورد مرگ و بعثت بعد از آن در آیات دیگر بیان شده است. مردگان هم وقتی از گورها برمی‌خیزند همین سؤال را از همدیگر دارند. علامه معتقد است که این واقعه که برای چند نفر رخ داده است خیلی چیز عجیبی نیست زیرا برای همه اموات رخ می‌دهد.
وی تاکید کرد: ایشان این ماجرا را به فرمایش امام علی(ع) ارتباط داده‌اند که فرمودند: الناس نیام فاذا ماتوا انتبهوا؛ مردم در دنیا خواب هستند و با اینکه سال‌ها در دنیا زندگی کرده‌اند ولی وقتی بعد از مرگ از آنها پرسیده شود چه مقدار در دنیا بودید می‌گویند نصف روز یا کل روز.
توجه به حلال بودن و پاکی غذا
آیت‌الله هادوی تهرانی اضافه کرد: در ادامه داستان، وقتی از خواب بیدار شدند یک‌نفر را مامور کردند که برود غذایی تهیه کند تا بخورند و چون فکر می‌کردند نهایتا یک روز از ماجرای فرارشان گذشته قرار شد یک‌نفر با احتیاط برای خرید برود و تاکید کردند که مراقب باش که غذای پاکیزه و حلالی تهیه کنی و با احتیاط برو که کسی متوجه نشود چون اگر بفهمند یا تو را سنگسار می‌کنند یا به دین خودشان بر می‌گردانند که در این صورت امیدی به رستگاری نخواهد بود؛ إِنَّهُمْ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوكُمْ أَوْ يُعِيدُوكُمْ فِي مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوا إِذًا أَبَدًا.
آیت‌الله هادوی تهرانی با بیان اینکه اشاره به این موضوع در حقیقت اشاره به کفر بعد از ایمان است، گفت: کفر بعد از ایمان معمولا از کفر اصلی بدتر است، کسی که تجربه ایمان ندارد احتمال اینکه مؤمن شود خیلی بیشتر از وقتی است که دوباره بعد از ایمان، کافر شده است و شاید انتهای آیه ۲۰ ناظر به همین مطلب است.
وی با اشاره به آیه ۲۱ «وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا،، افزود: در این ایه اشاره دارد که ما کاری کردیم که مردم بفهمند اصحاب کهف، ۳۰۹ سال در آن غار خوابیدند بدون اینکه غذا بخورند و آب بنوشند و لباس آنها هم تغییری نکرد. وقتی یکی از ایشان رفت تا غذا و طعامی تهیه کند، مردم فهمیدند که او متعلق به این دوره نیست و پول او، گنج است.
وی اضافه کرد: خداوند تاکید فرموده است که هدف ما از ذکر این داستان صرفا قدرت‌نمایی و بیان داستان نیست بلکه این است که مردم بدانند وعده الهی حق است و در قیامت هیچ تردید و شکی وجود ندارد؛ وقتی ۳۰۰ سال عده‌ای در دنیای مادی که دنیای تغییر است می‌خوابند بدون آب و غذا آیا امکان برانگیخته شدن انسان‌ها بعد از عالم برزخ ممکن نیست؟
استاد حوزه علمیه گفت: از نظر پزشکی زنده ماندن انسان در عالم دنیا بدون غذا و آب، به هیچ وجه ممکن نیست زیرا انسان ولو در خواب هم باشد انرژی مصرف می‌کند و مصرف انرژی او به صفر نمی‌رسد، حالا ۳۰۹ سال عده ای بدون خوراک و آب زنده ماندند و پیر هم نشدند و جالب اینکه در فضای باز و شرایط نور و گرما و سرما قرار داشتند نه اینکه مثلا فریز شده باشند و بعد آنها را زنده کنند. در ۳۰۹ سال یک ک,ه هم فرسایش پیدا می‌کند.